5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81’nci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi: Özel sektör işverenlerinin yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olarak yurt içinden götürülen sigortalılar için, bu maddenin (f) bendine göre prime esas kazanç üzerinden ödenecek primin işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanır.
01/06/2013 tarihinde yürürlüğe giren bu teşvik için süre öngörülmemiş olup süresiz uygulanmaktadır.
GENEL ŞARTLAR
5510 Sayılı Kanun’un 4. maddesinin a bendi kapsamında sigortalı olarak yurt içinden götürülen özel sektör işverenleri,
5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelere götürülen Türk işçileri, Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkeler ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülkelere geçici görevle gönderilen sigortalıların Türkiye’deki sigortalılık statüsüne göre ödenecek sigorta primlerinde sigorta kolları bakımından genel sağlık sigortası primlerinin bulunması halinde, bahse konu işçilerden, Almanya ile yapılan “İstisna Akdi” sözleşmesi çerçevesinde Almanya’ya çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri;
Genel sağlık sigortası primlerinde beş (5) puanlık prim indiriminden yararlanacaktır.
Sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması,
Aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde göndermeleri,
Kanun türü 06486 seçilerek gönderilmiş aylık prim hizmet belgelerine ilişkin sigorta primlerinin yasal ödeme süresi içerisinde ödenmesi,
Sigorta primlerinin, sigortalı hissesi ile Hazinece karşılanmayacak olan işveren hissesinin tamamının yasal süresi içinde ödenmiş olması,
Sigortalılarda Aranan Şartlar:
Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmıyor olması,
Özel sektör işverenleri tarafından yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere yurt içinden götürülmesi,
Tüm sigorta kollarına tabi 4/1-a sigortalısı olması, (Türk İşverenler tarafından sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk işçileri hariç)
DİĞER ŞARTLAR
Yurtdışına götürülen sigortalılardan dolayı, yurtdışında çalıştığı süreler için malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primlerinde beş (5) puanlık prim indiriminden yararlanılamayacak, ancak bu sigortalıların çalışmak üzere yurtdışına götürüldüğü/geçici olarak gönderildiği sürelerden dolayı genel sağlık sigortası primlerinde beş (5) puanlık prim indiriminden yararlanılacaktır.
Libya’ya çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinden dolayı genel sağlık sigorta primlerinde 5 puanlık sigorta primi teşvikinden yararlanılamayacaktır.
Kısaca bu teşvik kapsamına girmeyen sigortalıları tanımlarken GSS Primine tabi olmayanlar şeklinde açıklayabiliriz.
Sosyal güvenlik sözleşme hükümlerinde, yurtdışına çalışmak üzere götürülen işçilerin o ülkede çalışabilecekleri süreye ilişkin hükümler de yer aldığından, genel sağlık sigorta primlerinde beş (5) puanlık prim indiriminden, sosyal güvenlik sözleşmesinde belirtilen süreler dahilinde yararlanılacaktır.
İşverenin muaccel borçlarının bulunup bulunmadığı hususu Türkiye genelindeki tüm işyerleri bazında değil, sigorta prim indiriminden yararlanılacak işyeri bazında yapılmaktadır.
Uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerlerinde çalıştırılan sigortalılardan dolayı genel sağlık sigorta primlerinde beş (5) puanlık prim indiriminden yararlanmak mümkündür.
Bu teşvik kapsamından yararlanmak isteyen işverenler 21 No’ lu APHB belge türünü kullanırken, istisna akdine istinaden Almanya’ya götürülen Türk işçileri 20 No’ lu APHB belge türünü kullanarak bildirgelerini göndermeleri gerekmektedir.
FİLİZ ERBOĞA
İK Danışmanı / Profesyonel Koç
KAYNAK: 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81. Mad. 2013-30 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Genelgesi